Çift terapileri ve aile terapileri, ilişkisel sorunların tedavisinde sıklıkla kullanılan terapi yöntemleridir. Bu terapiler, çiftlerin ve ailelerin arasındaki ilişkileri ve iletişimlerini iyileştirmeye odaklanır.
Çift Terapileri
Bu Makaledeki Başlıklar
Çift terapileri, iki kişilik bir ilişki içinde olan bireylerin, ilişkilerindeki sorunları ve zorlukları el almalarına yardımcı olmak için kullanılan bir terapi yöntemidir. Çift terapilerinde terapist çiftin ilişkisini anlamak için çeşitli teknikler kullanır. Bu teknikler çiftin birbirlerine yönelik tutumlarını, iletişim tarzlarını ve duygusal tepkilerini anlamak için tasarlanmıştır. Terapist çiftin ilişkisindeki sorunların nedenlerini anlamak için bu bilgileri kullanarak çiftlere özel bir tedavi planı oluşturur. Çift terapisi, iki kişilik bir ilişkiyi düzeltmeyi amaçlayan bir tür terapidir. Bu tür terapi, çiftler arasındaki iletişim konularının ele alınmasını, çatışmaların çözülmesini ve çiftler arasındaki ilişkinin geliştirilmesini amaçlar. Terapistler, kişilerin iletişim ve çatışma çözme becerilerini geliştirmelerini sağlamak için çiftlere danışmanlık hizmeti verir. Çift terapileri, evlilik terapileri, ön evlilik terapileri, boşanma terapileri gibi çeşitli türleri vardır. Her türü, çiftlerin ihtiyaçlarına göre farklı bir yaklaşım benimser.
Aile Terapileri
Aile terapileri, ailelerin arasındaki sorunları ele almak için kullanılan bir terapi yöntemidir. Bu terapi yöntemi ile aile üyeleri arasındaki iletişim sorunlarını, aile içi dinamikleri, ve rolleri ele alarak ailenin işlevselliğini artırmayı hedefler. Aile terapilerinde, terapist aile üyelerinin birbirleriyle olan ilişkilerini ve aile dinamiklerini anlamak için farklı teknikler kullanır. Bu teknikler, aile üyelerinin birbirleriyle nasıl etkileşimde bulunduklarını, kimin hangi rolü üstlendiğini, ve aile içindeki sorunların nedenlerini anlamak için tasarlanmış bir terapi yöntemi olarak karşımıza çıkar. Terapist, ailenin ihtiyaçlarına göre farklı bir tedavi planı oluşturur.
Çift Terapileri Ve Aile Terapileri Psikolojik Sorunların Tedavisinde Kullanılan Yöntemler
Çift terapileri ve aile terapileri, psikolojik sorunların tedavisinde çok etkili yöntemlerdir. Bu terapiler, bireylerin ilişkilerindeki sorunları ele almalarına yardımcı olur ve iletişim becerilerini geliştirir. Aile terapileri, ailelerin arasındaki sorunları ele alarak ailenin işlevselliğini artırmayı hedefler. Çift terapilerinde, evlilik terapileri, ön evlilik terapileri, boşanma terapileri gibi farklı türler mevcuttur. Her tür, çiftlerin ihtiyaçlarına göre farklı bir yaklaşım benimser. Örneğin, evlilik terapisi, evli çiftlerin ilişkilerindeki sorunları ele alırken, ön evlilik terapisi ise nişanlı çiftlerin evlilik öncesi sorunlarını ele alır. Aile terapilerinde, yapısal aile terapisi, sistemik aile terapisi, çözüm odaklı aile terapisi gibi farklı türler mevcuttur. Her tür, aile üyelerinin ihtiyaçlarına göre farklı bir yaklaşım benimser. Örneğin, yapısal aile terapisi, aile üyelerinin rollerini ve aile dinamiklerini ele alarak ailenin işlevselliğini artırmayı hedefler. Çift terapileri ve aile terapileri, bireylerin ve ailelerin psikolojik sorunlarını ele alarak, sağlıklı ve mutlu bir yaşam sürdürmelerine yardımcı olur. Terapistlerin, çiftlerin ve ailelerin ihtiyaçlarına göre farklı yaklaşımlar benimsemesi, bu terapilerin başarısını artırır. Bu nedenle herhangi bir çift veya aile, ilişkilerinde sorun yaşadıklarında bu terapilerden faydalanabilirler.
Çift Tedavileri, Aile Terapilerinin Geçmişi
Kökleri antik Yunan’dan gelen çift terapisi, bir ya da iki terapist tarafından birlikte gerçekleştirilen bir tür psikoterapidir. Bu tür tedavi, çiftin ya da ailelerin ilişkilerini iyileştirmeyi amaçlayan bir yaklaşım olarak kullanılır. Çift tedavisi, ilişkilerin oluşturulması ve iyileştirilmesi için özel bir yaklaşım sağlar. Terapistler çiftlerin ve ailelerin sahip olduğu farklı çıkarları ve çatışmaları araştırarak, konuşma ve kavramalarını geliştirmeye yardımcı olmak için çiftleri daha fazla bir araya getirir. Çift tedavisi ve aile terapisi klinik görüşmelerinin bir parçası olarak iki ya da daha fazla kişiyi içeren çeşitli türleri vardır. Bunlar arasında; çift terapisi, aile terapisi, gruplar arası terapi ve küme terapisi sayılabilir. Gruplar arası terapi, sadece bir terapist tarafından yürütülen ve gruplar arası iletişimi geliştirmeyi amaçlayan bir yaklaşımdır. Bu tür terapi çevredeki insanlar ve gruplar arasındaki ilişkileri iyileştirmeyi amaçlar. Terapistler, gruplar arası iletişimi geliştirmeyi amaçlayan teknikler geliştirir ve aralarındaki iletişimleri iyileştirmeyi amaçlayan çözüm odaklı yaklaşımları uygular.
Bowenian Türü Aile Terapisi
Bowenian türü aile terapisi, aile Terapisi alanındaki en eski çalışmalardan biridir. 1950’lerde Carl Whitaker ve Murray Bowen tarafından geliştirilmiş olan bu yaklaşım insan ilişkilerinin evrimsel bir şekilde değiştiğini varsaymaktadır. Bu yaklaşımda aile üyeleri arasındaki ilişkiler her bir bireyin kendi kişilik özelliklerinin ve aralarındaki ilişkilerin farklılıklarının birbirleriyle etkileşimleriyle açıklanmaktadır. Çalışmada aile üyelerinin çözüm odaklı bir yaklaşımla rollerini ve ilişkilerini nasıl düzenleyebilecekleri konusunda rehberlik sunulmaktadır. Bowenian terapi, aile üyelerinin birbirlerine olan bağlılıklarını ve etkileşimlerini ele alarak aile dinamiklerindeki sorunların çözülmesine yardımcı olan bir terapi türüdür. Bu terapi türü, ailedeki çatışmaların kaynağının genellikle birbirine bağlılık, güç mücadelesi ve sınırların belirsizliği olduğunu düşünür. Bowenian terapi, aile üyelerinin kendi kendilerini yönetmelerine ve kendi hayatlarına müdahale etmeden birbirleriyle sağlıklı bir şekilde etkileşim kurmalarına yardımcı olur. Bowenian türü aile terapisinin amacı, aile üyelerinin aralarındaki ilişkileri düzenlemek, çatışmaları ve çözümleri konusunda çalışmak ve aile üyelerinin kendi içsel dünyalarını daha iyi anlamalarını sağlamaktır. Bu yaklaşımda, aile üyeleri arasındaki bağların kuvvetlendirilmesi ve çözümlenmesi amaçlanır. Özellikle aile üyelerinin kendi içsel dünyaları hakkındaki anlayışlarını ve aralarındaki ilişkileri geliştirmeleri için çaba sarf edilir.
Yapısal Aile Terapisi
Yapısal aile terapisi, ailelerin kendi özelliklerine göre problemleri çözebilen ve işleyebilen bir sistem oluşturmalarına yardımcı olmak amacıyla geliştirilmiştir. Yaklaşımda aile üyelerinin aralarındaki ilişkileri incelenir ilişkileri düzenlenir. Aile üyelerinin birbirleriyle diyalog kurma ve problemleri çözme yetenekleri geliştirilir. Yapısal terapi, aile içindeki bireylerin rolleri, sınırları ve hiyerarşik düzenlemeleri ele alarak aile dinamiklerindeki sorunların çözülmesine yardımcı olan bir terapi türüdür. Bu terapi türü aile üyelerinin birbirleriyle olan etkileşimlerini ve davranışlarını ele alarak aile sisteminin sağlıklı bir şekilde çalışmasını sağlar. Yapısal terapi, aile üyelerinin kendi aralarında sınırların belirlenmesi ve açık iletişim kurmalarına yardımcı olur.
Sistemik Aile Terapisi
Sistemik aile terapisi, aile üyelerinin aralarındaki ilişkilerin kişilik özelliklerinin ve etkileşimlerinin incelenmesi üzerine odaklanmaktadır. Sistemik aile terapisi, çalışmanın ana amacının, aile üyelerinin
aralarındaki ilişkileri daha iyi anlamalarını ve aralarındaki iletişimi geliştirmelerini sağlamak olduğunu varsaymaktadır. Bu yaklaşımda aile üyeleri arasındaki ilişkileri ve problemleri çözmeyi öğrenmek için aile üyelerinin birbirlerinin gözünden bakmalarını sağlamaya çalışılır. Sistemik terapi, aile üyelerinin davranışları, inançları, değerleri ve etkileşimleri arasındaki bağlantıları ele alır ve bu bağlantıların sorunları nasıl etkilediğini inceler. Bu terapi türü, aile üyelerinin birbirleriyle sağlıklı bir şekilde etkileşim kurmalarını sağlar.
Stratejik Aile Terapisi
Stratejik terapi, aile üyelerinin belirli davranışlarının ve etkileşimlerinin altında yatan nedenleri ele alarak aile dinamiklerindeki sorunların çözülmesine yardımcı olan bir terapi türüdür. Bu terapi türü aile üyelerinin birbirleriyle olan etkileşimlerini manipüle ederek sorunların çözümüne odaklanır. Stratejik terapi, aile üyelerinin problemlerle nasıl başa çıkacaklarını öğrenmelerine ve sağlıklı bir şekilde iletişim kurmalarına yardımcı olur. Bu yaklaşımların hepsi, aile üyelerinin birbirleriyle sağlıklı bir şekilde etkileşim kurmalarına ve sorunların üstesinden gelmelerine yardımcı olur. Aile terapisi, aile üyeleri arasındaki bağların güçlendirilmesine iletişim becerilerinin geliştirilmesine ve sorunların çözülmesine yardımcı olarak ailelerin daha sağlıklı bir şekilde çalışmasına yardımcı olmaktadır.
İlişki sıkıntısını iyileştirmede çift terapileri, bireysel psikoterapi veya ilaç tedavileri kadar etkili ve kabul edilebilir duruma gelmişlerdir. Çift terapisinin bireysel psikoterapiden daha az etkili olduğunu düşünmek için hiçbir neden olmadığını gösteren bir çok çalışma mevcuttur. Uyumsuz çiftlerin ilişkilerinde bu terapilerden iyileşme beklenebilir. Özellikle ilişki sıkıntısı çiftler için önemli bir sorun olduğunda veya ilişkinin kalitesini düşürdüğünde çift terapileri endikasyon (belli bir sorun veya hastalık için etkili olduğu bilimsel olarak kanıtlanmış tedavi) oluşmaktadır.
Son yıllarda evlilik ve çift terapileri giderek çok daha fazla ihtiyaç haline gelmiştir. Günümüzde çift terapileri yaygın olarak kullanılıyor ve çok daha fazla erişilebilir durumdadır.
Davranışçı Çift Terapileri
Davranışçı çift terapilerinin (DÇT) temel taşı ortaya çıkan problemleri işlevsellik üzerinden ele almaktır. Bu yöntemde çiftin yaşadıkları zorluklara daha objektif bir bakış açısı geliştirmeleri amaçlanmıştır. Genel olarak, DÇT’nin odak noktası, ilişkide bedeller ödülleri aştığında uyumsuzluk ortaya çıkabileceğinden, çiftin yeni ve daha ödüllendirici iletişim ve etkileşim yolları bulmasına yardımcı olmaktır.
Bilişsel Çift Terapileri
Partnerler arasında çarpık inançlar yanlış anlaşılmalara yol açabiliyor ve ilişkide karşılıklı öfke ve hayal kırıklıklarına neden olabiliyorlar. Bilişsel Çift Terapileri (BÇT) genel olarak, yanlış anlamaları belirleme ve düzeltme ile ilgilenir. BÇT’de temel amaç çiftlerin daha net düşünmesini sağlamaktır. Partnerler arasındaki iletişimi kuvvetlendirmek ve böylece daha fazla zorluğun önlenmesine yardımcı olmaktır. BÇT, Bilişsel ve davranışçı terapi (BDT) genel ilkelerine dayanmaktadır. WEB sitemizde bilişsel ve davranışçı terapiler sayfasında bahsedildiği gibi ülkemizde kognitif ve davranışçı terapiler derneği (KDTD) öncü kuruluşların başını çekmektedir.
Psikodinamik Çift Terapileri
Bir kişinin partner seçimi erken dönem ‘sevilen nesneler’ ile bilinçaltı/bilinçdışı şekilde bağlantılı olabilmektedir. Çiftlerin psikodinamik terapisi, tüm insan ilişkilerinde aktarım ilişkilerinin varlığı vurgulanarak açıklanmaktadır. Erken ilişkilerin deneyimleri, daha sonraki yakın ilişkileri etkileyen güçlü potansiyeller yaratabilir.
Psikodinamik çift terapiler (PÇT), partnerlerin kişiliklerinin reddedilen veya korkulan yönlerini ve daha önce sevilen nesnelerle olan bilinçdışı bağlarının etkilerini anlayabilecekleri ‘yeterince güvenli bir ortam’ sağlamayı amaçlar.
Aktarım ilişkileri çiftin kendi içinde keşfedilebilir. Burada aktarımdan kast edilen şey; bireyin geçmişinde ilişki kurduğu önemli kişilerle ilgili güçlü duygularını mevcut ilişkiye aktarmasıdır. Böylece ilişkide alınacak kararlar ve ihtiyaçlar, daha güçlenmiş ve gelişmiş bir bilinçli farkındalık temelinde alınabilir.
Boşanma
Boşanma öncesi ve/veya sonrası danışmanlık, çiftlerin hayatlarında ortaya çıkmakta olan köklü değişikliğin kaçınılmaz biçimde sebep olacağı duygusal durumların ve düşünsel karmaşaların aşılmasında önemli bir yer tutmaktadır. Değişiklik, istenen ya da istenmeyen bir durum olması fark etmeksizin, çoğu zaman korku yaratır. Boşanma deneyimi de kişilerin devam etmekte olan hayat düzenlerinde derin etkiler yaratır.
Boşanmayı çiftlerden birinin ya da her ikisinin istemesinden bağımsız olarak her iki kişinin de hayatında kayıp ve yas süreci başlar. Sıklıkla eşlerin ailelerinin ve yakın çevrelerinin de dahil olduğu bu süreçte baş etmesi zor duyguların içinde kalan eşler, çocuk sahibi olmaları durumunda, onlar için en doğru kararları verebilmek adına danışmanlığa başvurmaktadırlar. Ancak, sadece çocukların bu süreçten etkileneceklerini varsayarak eşlerin tüm dikkatlerini onlara yönlendirmeleri, boşanma sürecinde kendi duygularının ve yardım ihtiyaçlarının inkarı olabilmektedir. Varsa çocuklar için danışmanlık almak kadar eşlerin bireysel olarak kendileri için de danışmanlık/psikoterapi almaları sürecin en sağlıklı biçimde geçirilebilmesi için oldukça önemlidir.