Psikodinamik terapiler, Sigmund Freud tarafından geliştirilen bir kuram olarak psikanalizden beslenir. Bu kuram insan davranışlarının arkasındaki bilinçdışı etkileri açıklamayı amaçlar. Bu yaklaşım, kişiliğin bilinçdışında yer alan düşünce ve dürtüler tarafından şekillendiğini öne sürer. Psikodinamik yaklaşım, kişinin kendi iç dünyasını keşfederek problemlerle başa çıkmasına odaklanan bir terapi yöntemidir. Terapi sürecinde, danışan duygusal sorunlarını ve davranışlarını terapist ile paylaşarak çatışmalarını netleştirmeye, yüzleştirmeye ve iyileştirmeye çalışır. Terapist, danışanın geçmiş deneyimlerine, özellikle de çocukluk dönemine odaklanarak, onun içgörü kazanmasını sağlamaya çalışır. Bu sayede, danışan kendi tutumları ve davranışları hakkında farkındalık geliştirerek, sorunlarını çözmede daha sağlıklı bir yaklaşım benimser. Psikodinamik terapide, anksiyete ve depresyon gibi sorunların, kişinin geçmişte yaşadığı duygusal sorunlardan kaynaklandığı düşünülür. Bu nedenle, terapi sürecinde, danışanın geçmişte kullandığı başa çıkma mekanizmaları, savunma mekanizmaları ve diğer örüntüleri incelenir. Bu sayede, danışanın sorunlarına neden olan içsel çatışmaları ve savunma mekanizmaları açığa çıkarılır ve üzerinde çalışılır. Terapi sürecinde, danışanın duygusal ve zihinsel olarak rahatlaması için birçok teknik kullanılabilir. Bu teknikler arasında, aynalama, aynalayarak yorumlama, aktarım-karşı aktarım analizleri, yorumlama ve netleştirme gibi teknikler yer alır.
Psikodinamik Değerlendirme Nasıl Yapılır?
Psikodinamik değerlendirme, terapi sürecinde bireyin geçmişte yaşadığı olayların ve bilinçdışındaki etkenlerin değerlendirilmesi olarak karşımıza çıkar. Bu yöntem bireyin yaşam hikayesi kronolojik sırayla terapist tarafından alınarak, psikolojik durumu hakkında bir formülasyon yapılmasına yardımcı olur. Psikodinamik yaklaşım bireyin davranışlarına ve psikolojik durumuna neden olan bilinçdışı dürtü çatışmaları, psikoseksüel düzey, nesne ilişkileri, kendilik tasarımları ve libidoya dayalıdır. Bu yaklaşım kişinin çocuklukta yaşadığı deneyimlerin yetişkinlik dönemindeki davranışlarına yansımasını ele alır. Psikodinamik yaklaşıma göre, insanların yaşadığı olumsuz deneyimler hatırlamasalar bile onların yetişkinliklerini etkiler. Bu nedenle terapide bireyin geçmişte yaşadığı deneyimlerin ve bilindışındaki etkenlerin anlaşılması ve çözümlenmesi amaçlanır. Bu yaklaşımın amacı kişinin kendisini daha iyi anlamasını, bilinçdışı dürtü ve çatışmalarını fark etmesini ve sağlıklı bir şekilde çözümlemesini sağlamaktır. Bu sayede kişi geçmişte yaşadığı olumsuz deneyimlerin etkisinden kurtulabilir ve daha sağlıklı bir yaşam sürdürebilir. Psikodinamik yaklaşım insan davranışlarına ve psikolojik duruma neden olan derin psikolojik faktörleri ele alması nedeniyle, kişinin kendisini daha iyi anlamasına ve sağlıklı bir yaşam sürdürmesine yardımcı olur. Bu yöntem, özellikle uzun süreli terapilerde kullanılır ve terapi sürecinde bireyin kendisiyle yüzleşmesine ve iç dünyasını keşfetmesine yardımcı olur.
Psikodinamik Terapi Süresi
Psikodinamik terapi, kişinin bilinçdışındaki süreçlere odaklanarak geçmişte yaşanan deneyimlerin şimdiki davranışlara nasıl yansıdığını anlamak ve içgörü kazandırmak için kullanılan bir psikoterapi yöntemidir. Bu terapi danışanın psikolojik iyilik haline kavuşmasını hedefler ve terapi süresi değişkenlik gösterebilir. Bu süreç, danışanın terapinin faydalı olacağına inanması ve terapiste. güvenmesi ile yakından ilgilidir. Yaşanan travmaların sayısı ve büyüklüğü de terapi süresini etkileyebilir. Kısa psikodinamik terapi 25 seansa kadar sürebilir ve hedefe yöneliktir. Uzun süreli psikodinamikterapi ise iki yıl veya daha fazla sürebilir ve kişinin geçmişteki deneyimleriyle daha derinlemesine çalışır. Bu terapi yöntemi, bireysel psikoterapi için uygundur ve danışanların geçmişle yüzleşerek daha sağlıklı bir geleceğe adım atmalarına yardımcı olur. Psikodinamik Psikoterapi Kimlere Uygulanır Psikodinamik psikoterapi, belirli bir grup insan için uygun bir terapi yöntemidir. Bu yöntem, özellikle uzun süredir çözemediği problemleri ve olumsuz ilişkileri olan kişiler, depresyona yakın hisseden bireyler, psikosomatik şikayetleri olanlar, nevrotik çatışmalardan sıkıntı duyanlar, hassas kişilik yapısına sahip olanlar, fobileri, takıntıları veya karşı cinsle ilişkisinde cinsel problemleri olanlar, borderline, narsisistik, şizoid kişilik problemleri ve bozuklukları, anksiyete bozuklukları ve panik atak problemleri olanlar, ilişkide bağlanmaktan kaçınma, saplantılı bağlanma ve aldatma problemleri olanlar için önerilir. Psikodinamik terapi, bu sorunların üzerine gitmede etkili bir yöntemdir. Deneyimli bir ruh sağlığı uzmanı tarafından uygulandığında, danışanın tüm problemlerinde zincirleme bir şekilde iyileşme görülebilir. Ancak, terapinin başarılı olabilmesi için danışanın terapiste güvenmesi ve terapinin olumlu sonuçlar vereceğine inanması önemlidir. Bu terapi yöntemi insanların zihnindeki bilinçdışı süreçler ve geçmişte yaşadıkları deneyimler üzerine odaklanır. Terapist, danışanın geçmişte yaşadığı olumsuz deneyimlerin bugünkü yaşamına nasıl yansıdığını ve sorunlarının kaynağını anlamak için danışanın duygularını, düşüncelerini ve davranışlarını analiz eder. Terapi süreci boyunca, danışanın kendisi hakkında daha fazla farkındalık kazanması ve geçmişteki deneyimleriyle yüzleşmesi amaçlanır.
Psikodinamik ve Psikanalitik Terapinin Farkı
Psikodinamik terapi, danışanın tekrarlayan kalıplar, sebepler ve sonuçlarını araştırarak hayatındaki deneyimleri daha iyi anlamasını ve kendine güç kazandırmasını amaçlayan bir terapi yöntemidir. Bu süreçte dış dünyadaki olaylar ile iç dünyadaki deneyimler arasında net bir bağlantı kurulması için danışanın psikodinamik süreçte hatırlaması gerekmektedir. Bu terapi yöntemi, psikanalitik teorilere dayanır ve bilinçdışının varlığını kabul eder. Ancak psikodinamik terapi, psikanalizdeki kadar katı bir çerçeveye sahip değildir ve uygulama açısından daha esnektir. Psikanalitik terapi daha katı bir çalışma pratiğiyle derinlere inmektedir. Bu yöntemde terapist, kendi analizinden geçmiş ya da bu süreçte olan bir kişi olmalıdır. Psikodinamik terapi ise süresi, terapist etkinliği ve çerçevesi açısından daha esnektir. Danışanın hayatındaki kısır döngülerin nedenleri ve sonuçları araştırılır. Danışan, kendi seçimleri ve gücünün farkına vararak hayatındaki açılımları yaşayabilir. Terapinin etkisi, danışanın kendi deneyimleriyle doğrudan ilgilidir ve subjektif bir etki yaratır. Psikodinamik Terapinin Danışanlara Katkısı Psikodinamik terapide, serbest çağrışımın önemi büyüktür. Bu nedenle, problemlerin kilit noktasını bulmak için serbest çağrışım desteklenir ve serbest konuşma yapılır. İlişkisel terapistler ise hasta ve terapist arasındaki ilişkiyi konuşarak, problemlerin çözümüne katkıda bulunurlar. Psikodinamik terapide, hastanın geçmişi ve saklı kalan bölümleri de tedavinin ana konusunu oluşturur. Psikodinamik terapinin giriş aşamasında, hastanın hikayesinin kendisi tarafından aktarılması beklenmelidir. Hastanın neden tedavi görmek istediği, yaşanan problemlerle ilgili tetikleyiciler ve ruh sağlığı hakkında bilgi toplanır. Psikolojik testler ve kişilik analizleri de kullanılarak, hastanın bilişsel ve psikolojik sorunları tespit edilir.
Psikodinamik Terapi bilinçdışını merkeze alır. Kişinin güncel yaşantıları ve dış dünyada deneyimledikleri, içsel yaşantılar (iç dünya) ekseninde bir çeşit kazı çalışması, keşif ve yeniden inşaa süreci içinde ele alınır. Geçmiş ve güncel yaşantıların bağlantıları, terapi sürecinde ortaya çıkan malzemeler ve dinamiklerle kurulur.
Psikodinamik Terapi
Psikodinamik Terapi yönlendirilmiş ve yapılandırılmış, telkine dayalı, bilinç düzeyinde ilerleyen terapilerden (
Bilişsel Davranışçı Terapiler vb.) farklı olarak semptom yani belirtiye doğrudan müdahale ederek değil, belirtilerin kökenine inme çabasıyla kalıcı değişim ve dönüşümü hedefler. Bu nedenle Psikodinamik Terapi uzun süreli (yıllara yayılan) bir çalışma gerektirir.
Psikanalitik Terapi
Terapi sürecinin çerçevesi çalışmanın en temel unsurudur. Psikanalitik Terapi sürecinde belirlenen sıklıkta, gün ve saatte, yüz yüze, kurulmuş bir sabitlik içerisinde seansların sürdürülmesi önem taşır. Psikanalitik Terapi sürecinde danışanın terapiste karşı ortaya çıkan duygu ve düşüncelerinin geçmiş ilişkilerle bağlantılarının keşfedilmesi ve çalışılması, aktarım ilişkisi içinde değişim ve dönüşümün mümkün olmasını sağlar.
Yüz yüze çalışılmakla birlikte bireysel olabildiği gibi, analitik grup ortamında
psikanalitik grup terapileri (Grup Analizi) (
İstanbul Grup Analizi Derneği- IstGA) çerçevesinde de olabilir.
İstanbul Psikanaliz Derneği
Divanda (
İstanbul Psikanaliz Derneği,
Psikeİstanbul) en az haftada üç sıklıkla sürdürülen psikanaliz süreci ise kişinin divanda, analistin ise onun arkasında olduğu, tamamen serbest çağrışımlarına kendini bırakabileceği bir analitik ortamda yine çerçevenin esas olduğu bir eksende sürdürülür.
Bilişsel Davranışçı Terapi hakkında bilgi edinmek için ilgili linke tıklayabilirsiniz.