Bipolar bozukluk, duygusal durumda dönemsel dalgalanmalarla karakterize bir psikiyatrik bozukluktur. Bu bozukluğun semptomları mani ve depresyon dönemlerini içerir ve yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir. Bipolar bozukluk, kişinin duygusal durumunda yaşadığı ve kişilik özelliklerinde geliştirdiği ani ve aşırı değişimlerden kaynaklanan bir psikiyatrik bozukluktur. Bipolar bozukluk, kişinin kişilik özelliklerinin ve duygusal aralıklarının ekstrem derecelerde değişmesi olarak tanımlanır. Bipolar hastaların duygusal durumları, çoğunlukla manik ve depresif epizotlardan oluşur. Manik epizot, kişinin çok üstün olmasını ve çok fazla enerji duymasını sağlar, bu da kişi için çok yorucu olabilir. Depresif epizotlar, kişinin aşırı derecede üzüntü ve ümitsizlik duymasını beraberinde getirir.
Bipolar Duygudurum Bozukluğu hecmeler (Episodlar)
Bu Makaledeki Başlıklar
Manik Durum
Artan enerji, sinirlilik , aşırı aktivite, artan harcamalar, artan amaca yönelik davranışlar (aşırı cinsel etkinlik, aşırı para harcama vb.), yarışma hissi, hızlı konuşma, azalmış uyku, halüsinasyonlar veya sanrılar gibi belirtiler ile ortaya çıkar. Bu belirtiler gün boyu ve an az bir hafta süre ile devam ediyor olmalıdır. Yaşamsal işlevsellik ciddi derecede bozulur ve sıklıkla hastane yatışları ile sonuçlanır.
Depresif Durum
Hayattan zevk alamama (anhedoni) , sinirlilik, iştah kaybı, motivasyon eksikliği, kendine güvensizlik, uyku bozukluğu, intihar düşünceleri, küçük görevleri yönetmek veya basit kararlar vermek zorluğu
Bipolar nedir sorusuna cevap verebilsek de nedenleri tam olarak anlaşılamamış olmakla birlikte, bipolar bozukluğun kalıtımsal olarak geçme eğilimi vardır ve hastalık ya da stresli durumlar bir atağı başlatabilmektedir. Bipolar bozukluğu olan kişilerin yaşamları süresince intihar etme riski yüzde 10–15 arasındadır. Kalıtım bir risk faktörüdür. Aynı hastalığa yakalanan birinci derece akrabaların olması, hastalığa yakalanma riskini %10 artırır. Stres başta olmak üzere çevresel faktörler de büyük önem taşımaktadır.
Bipolar duygulanım bozukluğunda, laboratuar tetkikleri veya radyolojik tetkiklerle tanı konması mümkün değildir. Tanı bir psikiyatri uzmanı tarafından konmalıdır. Tanıda esas olarak, hastalığın belirtileri, atakların şiddeti, tipi, sıklığı ve süresi, hastanın öyküsü ve aile öyküsü önem taşır. Bipolar bozukluktaki büyük çeşitlilik, çoğu zaman bu hastalığın fark edilmesini ve tanı konulmasını zorlaştırmaktadır.
BAB alt sınıfları mevcuttur. Bipolar 1 bozukluğu olarak geçen fenomende mutlaka en azından bir manik hecme (epizod) mevcuttur. Bipolar 2 bozuklukta ise en azından bir hipomanik hecme mevcuttur. Manik hecme en az 1 hafta, hipomanik hecme ise en az 4 gün süreyle mevcuttur.
Bipolar Bozukluğun Nedenleri
Bipolar bozukluğun nedenleri tam olarak anlaşılamamış olsa da, genetik faktörlerin, beyin kimyasındaki dengesizliklerin ve yaşam olaylarındaki stresin etkisi olduğu düşünülmektedir. Bipolar bozukluk tedavisi genellikle bir psikiyatrist tarafından yönetilir ve ilaç tedavisi ve terapi kombinasyonu ile tedavi edilmektedir. İlaç tedavisi, mani ve depresyon semptomlarını yönetmek için kullanılır ve terapi hastanın yaşam kalitesini arttırmak ve duygusal durumlarını yönetmeyi öğrenmesine yardımcı olmaktadır. Bipolar bozukluk, çoğu insanın karşılaşabileceği önemli bir ruh sağlığı sorunudur. Bu bozukluk çoğu zaman aşırı duygusal dalgalanmalara neden olan bir ruh halinin belirtilerini oluşturur. Bipolar bozukluk kişinin ruh hallerinin, düşüncelerinin ve davranışlarının ani artış veya azalması ile ortaya çıkar. Bu ani değişimler kişiyi hem zihinsel hem de fiziksel olarak etkileyebilir.
Bipolar Bozuklukta Teşhis Ve Tedavinin Önemi
Bipolar bozuklukta teşhis ve tedavi, teşhisin doğru bir şekilde konulmasına bağlı olarak, birçok faktörün göz önünde bulundurulmasını gerektirir. Tedavide kişinin ruh halini düzenlemek için psikolojik destek, psikoterapi ve ilaçlar kullanılabilir. Bipolar bozukluk özellikle kronik bir durum olduğu için teşhis ve tedavi süreçleri kapsamlı bir yaklaşımla ele alınmalıdır. Bir kişinin teşhisi konulduktan sonra uygun tedavilerin seçilmesi ve doğru şekilde uygulanması gerekmektedir. Kişinin ruh hali düşünceleri ve davranışlarının izlenmesi ve değerlendirilmesi gerekmektedir. Teşhis ve tedaviyi desteklemek için doktorlar kişiye özel stratejiler sunabilir. Bipolar bozukluk özellikle ciddi bir durum olduğu için gerekli tedavilerin alınması ve sorunların kontrol altına alınması çok önemlidir. Bu nedenle kişinin yaşadığı tecrübelerin anlaşılması için psikiyatristler ile yakın bir iletişim kurulması çok önemlidir. Psikiyatristler kişinin geçmişi, şu andaki durumu ve gelecekteki durumu ile ilgili olarak kişiye özel tedaviler ve stratejiler önerebilir. Psikiyatristler, kişinin bipolar bozuklukla başa çıkabilmesine yardımcı olmak için kişinin gelişimini ve değişimini destekleyen stratejiler önerebilir. Bipolar bozukluğun tedavisi, çoğunlukla ilaç tedavisi, psikoterapi veya bir kombine tedavi ile yapılır. İlaçlar, mani ve depresyon dönemlerinin kontrol altına alınmasına yardımcı olurken psikoterapi hastanın zihinsel sağlığına destek sağlar
Bipolar Bozuklukta Çevrenin Etkisi
Bipolar bozukluğu olan kişilerin destekleyici bir aile ortamına ve güvenilir bir sağlık hizmeti sağlayıcısına ihtiyaçları vardır. Bipolar bozukluğunun erken tanısı ve tedavisi, semptomların daha ciddi hale gelmesini önleyebilir ve bu sayede kişinin yaşam kalitesini artırabilir. Bipolar bozukluk, ruh sağlığı sorunları arasında oldukça yaygın olan bir durumdur. İki kutuplu bozukluk olarak da bilinen bu rahatsızlık, mani ve depresyon dönemlerinin belirtileri arasında gidip gelme ile karakterize olan bir sağlık problemidir. Bipolar bozukluk çok ciddi bir durum olduğu için bu durumu yaşayan kişilerin, yakınlarının ve sevdiklerinin desteği çok önemlidir. Bipolar bozuklukla başa çıkmak kişinin kendi kendine yardımının yanı sıra, sevdiklerinin yardımıyla kolaylaşabilir. Kişinin bir yakınının desteği, kişinin psikiyatristler ve diğer destek sistemlerine başvurmasına yardımcı olabilir. Bu sayede kişinin yakınlarının desteği, kişinin yaşadıklarını kabullenmesi ve yaşadıklarının etkisini azaltmasına yardımcı olabilir. Bipolar Bozukluğun Tanımı Ve Sınıflandırması Bipolar bozukluk, mani ve depresyon dönemlerini içeren bir ruh sağlığı bozukluğu olarak karşımıza çıkar. DSM-5’te, bipolar bozukluk, I, II, ve diğer spesifik tanımlanmamış bozukluklar olarak sınıflandırılmaktadır.
Bipolar Bozukluğun Belirtileri
Bipolar bozukluk, mani ve depresyon dönemleri arasında gidip gelir. Mani dönemi, yüksek enerjili ve yüksek riskli davranışlarla kendini gösterir. Depresyon dönemi ise üzüntü, umutsuzluk ve hayattan keyif alamama gibi belirtilerle kendini belli eder. Bipolar bozukluğun belirtileri genellikle genç yetişkinlik döneminde ortaya çıkar ve yaşam boyu devam edebilir. Bu belirtiler arasında aşırı enerji, yüksek benlik saygısı, hızlı düşünceler, hızlı konuşma, az uyku, riskli davranışlar gibi manik epizodlar yer alır. Depresyon dönemlerinde ise kişi kendini üzgün, yorgun, umutsuz ve değersiz hisseder, iştah kaybı ve uyku bozukluğu yaşayabilir. Bipolar bozukluk, olağanüstü duygusal durumların arasında sıkışan ve sürekli değişen belirtileri olan çoklu bir psikolojik bozukluktur. Manik epizotların belirtileri arasında; çok fazla enerji, yoğun duygusal çalkantılar, çok konuşma, hızlı konuşma ve düşünme, anormal uyku düzeni, konsantrasyon bozukluğu, dikkat dağınıklığı, çok fazla hareket etme gibi davranışlar yer alır. Depresif epizotların belirtileri ise; çok fazla uyku, düşük enerji, üzüntü, özgüven eksikliği, çok fazla düşünme, ölümle ilgili düşünceler, ölüm arzusu gibi duygusal ve davranışsal belirtiler içerir. Bipolar Bozuklukta Kendine Bakım Bipolar bozukluk, kendine bakımın önemli olduğu bir rahatsızlıktır. Kendine bakım, düzenli uyku, sağlıklı beslenme, egzersiz, stres yönetimi ve uygun ilaç kullanımı gibi faktörleri içerir. Bipolar Bozukluğun Yaşam Kalitesi Üzerindeki Etkisi Bipolar bozukluk, hayat kalitesi üzerinde olumsuz bir etki yapabilir. Ancak tedaviye erken başlanması ve uygun bir tedavi planının oluşturulması bipolar bozukluğun yaşam kalitesi üzerindeki etkisini minimize etmeye yardımcı olabilir.
Bipolar Bozukluk Kimleri Etkiler?
Bipolar bozukluk, her yaştan insanı etkileyebilir. Bu tür bozuklukların genellikle ergenlik ve erken yetişkinlik döneminde ortaya çıktığı düşünülmektedir. Ancak, çocukluk çağından yetişkinliğe kadarher yaştan kişide bipolar bozukluk oluşabilir. Aynı zamanda cinsiyet, kültür, sosyal statü veya ekonomik durumun bipolar bozukluğu geliştirme olasılığını etkilemediği gösterilmiştir. Bipolar Bozuklukla Yaşamak Bipolar bozukluk hastaların hayatının her alanını etkileyebilir ve zorluklarla karşılaşmasına neden olabilir. Hastaların bu tür bozukluklarla yaşamak için kendilerine destek sağlamaları önemlidir. Hastalar kendilerini duygusal aralıklarının dengede tutulması için günlük alışkanlıklarını değiştirebilirler. Bu alışkanlıklar hastaların daha sağlıklı bir yaşam sürmesine yardımcı olacaktır. Bunlar arasında; uyku düzenini korumak, düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı beslenmek ve sosyal ilişkiler kurmak yer alır. Bipolar Bozukluk İle Baş Etme Yöntemleri Bipolar bozukluk, kişinin duygusal durumunda yaşadığı ani ve aşırı değişimlerden kaynaklanan bir psikolojik bozukluktur. Bipolar bozuklukla baş etme yöntemleri, hastaların daha sağlıklı bir yaşam sürmesine yardımcı olmak için özel olarak geliştirilmiştir. Bunlar arasında; egzersiz yapmak, kendini ifade etmek, sosyal aktiviteler yapmak, pozitif düşünceler geliştirmek ve destek gruplarına katılmak yer alır.
Bipolar Bozukluk Ve Aileler
Bipolar bozukluk, hastanın ailesini ve yakınlarını da etkileyebilir. Aileler hastanın duygusal durumunda yaşadığı ani ve aşırı değişimleri anlamaya ve destek olmaya çalışırlar. Ailelerin hastanın yaşadığı belirtileri tanımlaması ve hastalığın etkilerini azaltmak için gerekli desteği sağlaması çok önemlidir. Hastanın duygusal durumunu dengede tutmak için terapi ve ilaç tedavilerine uymaları gerekmektedir. Bipolar Bozukluk Ve Sosyal İlişkiler Bipolar bozukluk, hastanın sosyal ilişkilerini de etkileyebilir. Hastaların, arkadaşları ve aile üyeleriyle iletişim kurmakta güçlük çekmesi, sosyal ilişkiler kurma konusunda zorluk çekmesi, dışlanma hissi yaşaması ve sosyal aktivitelerden uzaklaşması gibi durumlarla karşılaşabilirler. Hastaların bu durumda sosyal ilişkilerini kurmada destek almaları ve sosyal faaliyetlerde bulunmaları önemlidir. Bipolar Bozukluğa İlişkin Yaygın Yanlışlar Bipolar bozukluğa ilişkin yaygın yanlışlar arasında; hastaların tedaviye cevap vermeyecekleri, hastaların kendilerini kontrol edemeyecekleri, hastaların kendilerini öldürecekleri, hastaların hastalıklarının hiçbir zaman iyileşmeyeceği ve hastaların hastalığının başka insanlara bulaştırılabileceği gibi yanlış inanışlar yer almaktadır. Bipolar bozukluğu iyileştirmek için hastaların uygun tedavi planına uymaları gerekmektedir.
